Odwodnienie

Jakie są objawy odwodnienia?

Najczęstsze objawy odwodnienia to zwiększone pragnienie, suchość w ustach (w tym suchy język), mniejsza elastyczność skóry, oddawanie mniejszych porcji moczu, osłabienie, bóle i zawroty głowy, przyspieszone tętno.

Jak zapobiegać odwodnieniu?

Nasz organizm składa się w 75% z wody. Jest ona niezbędna do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Zaleca się, aby dorosły, zdrowy człowiek wypijał dziennie około 2 litrów płynów, pod postacią czystej wody, soków, zup, owoców, warzyw. Nie dotyczy to takich napojów jak np. herbata, kawa, alkohol, które nie nawodnią organizmu, ale spowodują utratę wody przez organizm człowieka.

Większe ilości płynów należy spożywać w sytuacji, gdy tracimy więcej wody w wyniku wysiłku fizycznego, upałów, wymiotów czy biegunki. Jest to szczególnie ważne w przypadku małych dzieci lub osób starszych, u których szybciej może dojść do odwodnienia i niebezpiecznych następstw tego stanu. W takich przypadkach najlepiej sprawdzają się dostępne w aptekach doustne płyny nawadniające o obniżonej osmolarności, zapewniającej lepsze ich wchłanianie do tkanek i komórek oraz o właściwej zawartości elektrolitów. Płyny te po rozpuszczeniu w wodzie saszetki z proszkiem należy podawać zgodnie z dawkowaniem podanym na opakowaniu. Płyny powinny być chłodne, co zapobiega odruchowi wymiotnemu, szczególne w wypadku osób z nudnościami. U osób, u których występują nudności i wymioty podawać płyny małymi porcjami.

Co to są doustne płyny nawadniające?

W sytuacji gdy organizm człowieka traci większe ilości płynów np. w wyniku intensywnego pocenia się, wymiotów czy biegunki należy zadbać o uzupełnienie poziomu wody i elektrolitów. Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie opracowanego przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) doustnego płynu nawadniającego (DPN) o obniżonej osmolarności  i właściwej zawartości jonów sodowych oraz glukozy. Płyny, takie jak np. produkt Elektrolity Labor, dostępne są we wszystkich aptekach w kraju. Wstępują w postaci saszetek zawierających proszek, który po rozpuszczeniu w szklance wody należy podawać zgodnie z dawkowaniem podanym na opakowaniu. Płyny powinny być chłodne, co zapobiega odruchowi wymiotnemu, szczególne w przypadku osób uskarżających się na nudności.

Doustny płyn nawadniający zwany też płynem glukozowo-elektrolitowym hipoosmolarnym będący gotową mieszaniną elektrolitów i glukozy przeznaczoną do nawadniania dzieci i dorosłych w ostrej biegunce zawiera:

Co to są elektrolity?

Elektrolity są to sole zawierające jony niezbędne dla naszego organizm takie jak: sód, potas, chlorki. Są one rozpuszczalne w płynach i dostarczane organizmowi wraz z wodą i innymi płynami oraz ze spożywanym pożywieniem.

Od elektrolitów zależy gospodarka wodna naszego organizmu, ponieważ pomagają one utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia organizmu. Oprócz tego elektrolity umożliwiają przewodzenie impulsów nerwowych niezbędnych do funkcjonowania mózgu i układu nerwowego, a także wpływają na kurczliwości mięśni szkieletowych i mięśnia serca.

Jakie są skutki niedoboru elektrolitów?

Niedobory elektrolitów spowodowane są ich nadmiernym wydalaniem na skutek biegunki, wymiotów, intensywnego pocenia się, zażywania leków moczopędnych i przeczyszczających, a także przy zbyt małym ich dostarczaniu do organizmu np. w rygorystycznej diecie, przy piciu zbyt małej ilości płynów.

Nadmierna utrata elektrolitów może się wiązać z niebezpiecznym dla zdrowia odwodnieniem, czyli stanem, w którym zaburzona zostaje zawartość wody w naszym organizmie. Skutkiem niedoboru elektrolitów są drżenia i skurcze mięśni, obrzęki, senność, brak energii, złe samopoczucie. W sytuacji dużych niedoborów może dojść do utraty przytomności, konwulsji, zaburzeń pracy serca, a nawet zgonu.

Dlatego należy dbać o właściwe nawodnienie organizmu, szczególnie w sytuacjach, gdy organizm traci dużo wody (upały, wysiłek fizyczny, biegunka, wymioty).  W tym celu należy organizmowi dostarczać dużo płynów poprzez picie wody, soków owocowych lub gotowych dostępnych w aptece doustnych płynów nawadniających. Picie tych płynów jest szczególnie wskazane w przypadku biegunki.